Translate my words

poniedziałek, 26 maja 2014

Bob Dylan - Rockman, Bluesman, artysta Country a przede wszystkim pionier Folku

Poranna kawa...ileż człowiek może się dowiedzieć pijąc kawę i oglądając telewizję albo słuchając radia. Wiedza, którą pozyska może być różnej natury  ale to co sobie przyswoi zawsze wzbudzi w nim pewne refleksje, nawet jak ogląda  telewizje tzw. śniadaniową. Jestem tego przykładem, bo wczoraj podczas popijania porannej kawki ( to mój poranny rytuał niczym te  plemienne- jest intencjonalny, cykliczny i powoduje przemianę wewnętrzną, czyli niweluje zmęczenie:P) słuchałam audycji radiowej poświęconej Bobowi Dylanowi. Wiedząc już że B. Dylan uważany jest za pioniera folku postanowiłam zgłębić jego postać i twórczość. Przeżyłam istny szok. Od kiedy zaczęłam się interesować folkiem, wiedziałam że Dylan jako pierwszy wprowadził muzykę rdzenną U.S.A do mainstreamu, ale jakoś nigdy nie czułam potrzeby  słuchania jego muzyki. Aż do teraz...

Uświadomiłam sobie, że Dylan jest mistrzem białego bluesa, co najważniejsze wzorowanego na Delta Bluesie zwanym też Missisipi Bluesem. MISTRZOSTWO! Delta blues? Missisipi Blues? 

Śpieszę z wyjaśnieniem. 

Kojarzysz książkę ,,Przygody Tomka Soyera''? Akcja toczy się nad rzeką Missisipi i pojawia się tam postać czarnoskórego mężczyzny, nazywającego się Jim, który był niewolnikiem. Ja, pamiętam że jako dziecko, czytałam tę książkę i utkwił mi w pamięci rysunek przedstawiający Jima siedzącego na pniu drzewa przy ujściu delty Missisipi grającego na harmonijce. Ten obrazek utkwił mi tak bardzo w pamięci, że gdy kilka lat temu odkryłam Muddy Watersa to przed oczami pojawiła się owa książka i  Jim grający na harmonijce.  TO JEST ISTOTA BLUESA! 
Korzenie Bluesa sięgają czasów wojny secesyjnej, czyli czasów, kiedy czarny co najwyżej mógł zaorać pole białemu lub podać herbatę jaśniepani. W czasie niewolniczej pracy w kamieniołomach niewolnicy wykonywali tzw. Work songs, czyli pieśni, które dzisiaj stanowią pierwowzór klasycznego bluesa. Polecam wam posłuchać Work songs z lat 50 XX w.  kiedy to istniała jeszcze segregacja rasowa. Nagrania mrożą krew w żyłach i sprawiają że do tych ludzi nie można podejść inaczej niż z wielkim honorem i szacunkiem , a ich głosy często zmęczone  ciężką harówą nadają ton  i tempo pracy- słuchać uderzenia kilofa. To był początek Bluesa.
 Po co Ci to piszę ?  Po to żebyś wiedział że Blues stanowi folklor Stanów Zjednoczonych. Tak samo jak Country. Ludzie odcinają się od Country twierdząc że jest to muzyka przaśna zarezerwowana dla głupich wieśniaków. Westerny są dowodem na to jak bogata mimo wszystko jest kultura Ameryki Północnej, a że zarówno Country jak i Western stały się elementem pop kultury to już inna sprawa, ale to również jest Folklor U.S.A.
Bob Dylan wiedział jak upowszechnić Folklor i wtłoczyć go do mainstreamu- zmieszać go z rockiem :) Dodam tylko że jest on cholernie dobry w tym co robi grając trzy charakterystyczne dla siebie gatunki: Rock, Blues, Country.
Powiem coś osobistego: denerwuje mnie, jak ktoś twierdzi że kwintesencją bluesa (w ogóle!) jest Dżem i R. Riedel. Kwintesencją Bluesa jest John Lee Hooker albo Howlin Wolf, a białego bluesa Bob Dylan. 
Teraz już to wiem! Wiem też, dlaczego Bob  Dylan jest uważany za pioniera Folku. Choć tworzy Bluesa i Country, a ja zajmuje się  głównie wschodnim Folkiem to widzę wielkie podobieństwo w misji jaka przyświeca zarówno artystom wschodnim jak i Blues menom, czy artystom Country, jest nią propagowanie kultury etnicznej i miłości do niej. 


piątek, 23 maja 2014

Łowicz- kolebka polskiej słowiańszczyzny.

Dzisiaj na zajęciach z plastyki ( mam taki przedmiot na studiach), miałam namalować dowolne ,,coś'' specjalnymi farbami na ubraniach. Mając przed sobą lnianą czarną torbę i zastanawiając się nad tym co chce wykonać, powiedziałam głośno: ,,Hmmm, co ja mam narysować? Kurcze, nie wiem...'' i nagle koleżanka siedząca obok powiedziała: ,,Narysuj coś co Ciebie wyraża'' i wpadł mi do głowy pomysł! Powiedziałam: ,, Narysuje wiejską dziewoje- ŁOWICZANKĘ i cztery kwiatki ŁOWICKIE- wycinanki!'' .....gorzej było z wykonaniem, bo talentu plastycznego mi brak ale za to chęci i pomysły mam zawsze ogromne. Moje dzieło w fazie finalnej wyglądało tak:
Słowianka XXI wieku  po solarium i z tlenionym blond kokiem, do tego ofiara mody,  wycinanki przypominają...właściwie to nie wiem co przypominają:)
 Wielkomiejski folklor  jak u Donatana :) 

To moje ,,dzieło'' zainspirowało mnie do zgłębienia istoty  folkloru Łowickiego, który jest ostatnimi czasy bardzo modny i wypchany dziwnymi ideami, bo z jednej strony  ma przypominać o Polskości i Narodowej dumie, a z drugiej strony jest tylko symbolem Polski skierowanym raczej do zagranicznego konsumenta. Widzieliście w sklepach   rzeczy typu: breloczki, koszulki, torby, kubki, zakładki do książek itp z Łowickimi wycinankami?. Jest ich całe mnóstwo, wręcz produkowane są w ilościach hurtowych. Właściwie po co? Nie tylko Łowicz jest symbolem polskiego folkloru ale i Mazowsze, Kaszuby, Ślązacy itp. Chociaż z drugiej strony to dobrze że  komercja utkwiła w Łowiczu, bo nie wyobrażam sobie żeby w sklepach z pamiątkami była Tabaka, albo koszulki z  napisami  ,,Naprany jak sztomel''.
 Kultura Łowicka w porównaniu do reszty etnokultur jest najbardziej odrębna i charakterystyczna a także wiele instytucji w tym Ministerstwo Kultury dba o to by rozwijała się i by mieszkańcy Łowicza pielęgnowali ją. Ot, cała prawda. Co roku w Łowiczu organizowany jest festiwal kultury Łowickiej, w tym koncert ,, Łowickie granie''. Jak kiedyś będziecie w województwie Łódzkim niedaleko tego miejsca koniecznie tam zajrzyjcie, ja się w tym roku zamierzam wybrać.
 I na koniec apel:  Propagujmy naszą piękną kulturę i sławmy ją na cały świat. 

niedziela, 18 maja 2014

Duch Papuszy i Cygańska muzyka

Klin Klinem- Post Postem:) Dzisiaj się nie będę mądrować, dzisiaj chce wam zaprezentować coś muzycznie kosmicznego....od kilku godzin chodzę w rytm muzyki cygańskiej.  
Dalej jestem chora i mam nawał pracy, ale praca  jest  przyjemna a choroba znośna, a wszystko jest spowodowane moim najnowszym odkryciem muzycznym- zespołem Romanyi Rota.  Zespół Cygański z Węgier wykonujący typową dla siebie romską muzykę śpiewając w dialekcie języka Romani charakterystycznym dla Bałkanów. Ich styl śpiewu jest podobny do cygańskiej muzyki Rumuńskiej, pewnie wzorują się na ...Sandu Ciorba, albo  on na nich:)
Oglądałam dzisiaj film Papusza, który kilka miesięcy temu był w kinach i po emisji postanowiłam poszukać jakiejś Polskiej muzyki Cygańskiej. Jako pierwszego wyszukało mi Don Wasyla...( oczywistość :D ) Potem Giannego ( druga oczywistość) i na końcu Romanyi Rota.  Moja nowa inspuiracja i odkrycie roku......  bujam się przed laptopem:) 

Odnośnie Papuszy.
Zaczynam przygodę z jej wierszami. Wiem że to blog muzyczny, ale Papusza i jej wiersze są  częścią Romskiego folkloru, dlatego też  postanowiłam co jakiś czas- sporadycznie- dzielić się swoimi refleksjami i interpretacjami dotyczącymi jej twórczości. Spodziewajcie się zakładki z dziełami tej wspaniałej Cygańskiej poetki. 


sobota, 17 maja 2014

Serbska droga do współczesności

Witam:)
Od ostatniego posta minęło kilka dni, minął też imprezowy nastrój, ale nie minęła pogoda. Ciągle pada albo jest zimno i pochmurno a na chwilę obecną jest ulewa. Ja, chora ( znowu!!), z gorączką, katarem i kaszlem, oprócz muzyki (która mi ciągle towarzyszy) nie rozstaje się z chusteczkami i kroplami do nosa. Snuje się po domu i myślę o tym ile muszę zrobić projektów, ile się nauczyć, ile napisać prac zaliczeniowychale myślę również o poście i czytam różne źródła by  skolektywizować swoją wiedzę i  napisać coś sensownego. Ostatnio jeden z moich znajomych na twarzoksiążce wrzucił fajnego mema, w którym były znamienne słowa obrazujące mój stan:
,, Jeszcze tylko pozamiatam pustynie i mogę się uczyć''...czyż to nie urocze? bardzo!... i do tego zabawne.
 Cały dzień wczoraj leżałam w łóżku i oglądałam film- od moich ukochanych horrorów, do komedie a nawet jeden romans. Jak ja nie znoszę romansideł, bo są nie realne, a ten był jeszcze bardziej surrealistyczny, ale świetny i dzięki niemu odkryłam pewną Libańską wokalistkę trip- hopową. Ale przejdźmy do konkretów i myśli przewodniej tego posta.
Szukając inspiracji do napisania dzisiejszej notki, weszłam na pewną bardzo znaną stronę będącą  wszechwiedzącym kompendium wiedzy uważanym powszechnie za poznawczego pewniaka- niestety! - i znalazłam tam określenie NOVO KOMPONOVANY. Zaczęłam się zastanawiać o co chodzi,  szperać, czytać,  tłumaczyć i już wiem.  Chodzi o nowy wymiar Folku- bardziej współczesny.Co oznacza Novo komponovany? Język Serbski podobny jest do języka Polskiego więc nie trudno się domyśleć, że ten termin oznacza  nowo skomponowany i odnosi się do muzyki, ale nie tylko, bo do architektury, do polityki ido elit ( które były w latach 60 uznawane za osoby z tzw. marginesu).  Skupmy się na muzyce. 
Na początku był chaos? Nie....teraz jest chaos i to w dodatku serbski. Na początku był Folk- Czysty folk, prosty, przaśny narodowy i wiejski, potem pewien krąg artystów stwierdził że można uwspółcześnić muzykę folkową  zachowując jej pierwotną formę ( instrumenty i typowy pseudo bizantyjski śpiew, czyli pevaljka), dodając współczesne instrumenty takie jak gitary elektryczne. To jest właśnie NOVO KOMPONOVANA muzyka. Potem nowa generacja artystów stworzyła gatunek, który stanowił syntezę folku i nowej skomponowanej muzyki, co Serbski muzyk rockowy Rambo Amadeus nazwał Turbo Folkiem. A teraz? Trend z zachodu zwany Popem ( opartym na muzyce klubowej) przysłonił folkowy wymiar serbskiej muzyki współczesnej.  Schemat poniżej przedstawia drogę jaką przeszła muzyka tradycyjna Serbska do muzyki, którą uprawiają teraz Ceca Raznatović ( królowa Trubo Folku) czy Jelena Tomasević. 
Folk -> Folkloryzm-> Turbo Folk-> Pop
Folkloryzm ( Neofolk),  jest gatunkiem, który bezpośrednio pochodzi od Folku a którego pochodną jest Turbo folk.  Muzyka skomponowana na nowo była w latach 60 odbierana jako Bałkańska i prymitywna, czyli swoista i to nie był wyraz poparcia i dumy narodowej tylko przaśności. Większą popularnością cieszył się np. Rock.  Przedstawicielami Neofolku byli Lepa Brena czy Saban Saulic. Co ciekawe, tworzą oni teraz Turbo folk, czyli koło się zazębia. 
Pamiętam jak po głowie chodziła mi piosenka Lepy Lukic ,, Srce je moje violina'',  którą usłyszałam w filmie Emira Kusturicy ,, Obiecaj mi''. Myślałam że to jest Turbo Folk a to była novo komonovana muzyka srpska. Człowiek uczy się całe życie, a dla mnie taka nauka jest ważna  bo kocham Folk, Folkloryzm i Turbo Folk .... Popu już nie :) 

Cały czas chodzi mi po głowie instrument, który  kojarzy mi się z Folkiem i Neofolkim to Gajdy i Tambura.
  
Gajdy 
Tambura 


Ten filmik najlepiej obrazuje istotę Turbo Folku

Wiem że to jest blog o Folku, ale etno jest odmianą folku więc mogę wspomnieć o 
 Libańskiej Wokalistce triphopowej o której pisałam na początku posta.
Jest nią Yasmine Hamdan. Polecam gorąco jej twórczość, bo ma świetny,orientalny klimat który ma zarazem w sobie coś mrocznego. Kojarzy mi się z Tribal Belly Dancem. Obczajcie. 


poniedziałek, 12 maja 2014

Azis ...prototyp Conchity Wurst

Część.
Chciałabym poruszyć temat, który jest od przedwczoraj  komentowany w różny sposób, a mianowicie zwycięstwo Conchity Wurst w konkursie Eurowizji. Skomentuję to i ja w charakterystyczny - czysto muzyczny- dla  siebie sposób. Zero Polityki, zero stronniczości, czysta muzyka i to Bałkańska. A więc słuchajcie:
Od soboty myślę o tematyce następnego posta i  chciałam ( zgodnie z założeniami bloga ) wrzucić ambitny tekst  o śpiewie Ojkanje albo Bułgarskich Gajdach, zamiast tego przedstawię wam sylwetkę wokalisty, który długo przed Conchitą występował na scenie w długich włosach i brodą...ba!Wokalisty,  który swoje długie włosy zakręcił i zafarbował na czerwono duplikując wizerunek Rihanny z płyty Loud ( płyta Riri wyszła w 2010, zaś singiel tego wokalisty w 2011- jest to więc realne zapożyczenie wizerunku Rihanny). O kim mowa? O Azisie...Azis (Азис), czyli  Wasil Trojanow Bojanow, wokalista wykonujący Chalgę ( bułgarską odmianę Turbofolku). Wywodzi się z Bułgarskiej diaspory Romskiej, jest osobą homoseksualną a zarazem mężem  i ojcem, co wywołuje sporo kontrowersji. Szokujące są jego teledyski, image i muzyka, bowiem wygląda jak kobieta szykująca się od kilku godzin na imprezę. W teledysku Mrazish oprócz pełnego makijażu ma jeszcze białą brodę. Mimo iż Bułgaria, jest bardzo homofobicznym i rasistowskim krajem, który nie rozumie i nie popiera twórczości Azisa, to jednak został on uhonorowany najważniejszą  nagrodą muzyczną ,, Bułgar Wszech czasów''. To jaki jest, jak wygląda i o co walczy  dało mu rozgłos za granicą. O jego popularności dowodzą milionowe wyświetlenia na youtube,  kawałek Mrazish wyświetlono  ponad 14 mln razy! Jego kariera muzyczna  wciąż nabiera tempa i nie tylko wiąże się z walką o równouprawnienie mniejszości LGBT ale z walką o lepszą pozycję Romów w Bułgarii za co ci odpłacają się uwielbieniem.  W 2014 wydał nową płytę i zmienił wizerunek, wyglądając przy tym bardzo męsko i ciekawie. Co najważniejsze jednak w jego piosence Piy Tsala Nosht śpiewane są słowa: Cajurije Sukarije..znajome?  Pewnie że tak. Pierwsze skojarzenie- Esma Redzepova, drugie- Goran Bregović trzecie- Kayah....
Dzisiaj, wschód wzdryga się na samą myśl o tym że Eurowizje wygrał Mężczyzna z brodą przebrany za kobietę...Bułgaria miała swoją Conchitę długo przed nami- Eurpejczykami:) Jedno jest pewne, wszelkie polityczne i społeczne wymiary wizerunku i twórczości tych dwójki artystów przesłaniają PR i MR'owe zamierzenia wielkich giganci przemysłu fonograficznego.
A teraz od siebie:
Z twórczością Azisa spotkałam się przypadkowo, siedząc sobie przed laptopem z kubkiem herbaty i poszukując jakichś ,,nowości''...sytuacja dla mnie normalna...jednakże to co odkryłam wcale normalne nie było, bowiem po włączeniu teledysku  opadła mi szczena a w głowie zaroiła się plaga myśli: 
O jezu, co to? To tak można? Jaki typ? Wow! Nie no...szok!
( i wiele innych...bez stronniczości)
Zobaczyłam dobrze zbudowanego mężczyznę w spódnicy, z  makijażem i w szpilkach. Dopiero po chwili dotarła do mnie muzyka, która jest fenomenalna. Dziwnie mi się oglądało, ale się przyzwyczaiłam teraz Azis jest często przeze mnie słuchany i polecany innym słuchaczom bałkańskiej muzyki.
Azis- Piy tsyala nosht (Пий цяла нощ)
Azis- Sen Trope (Сен Тропе)
AZIS - Hop (Хоп )
Azis- Mrazish (АЗИС - Мразиш)


wtorek, 6 maja 2014

W Serbii czują już wiosnę- DJURDJEVDAN

Witam. 
Choć u nas wiosna kalendarzowa trwa od 1,5 miesiąca, to jednak pogoda płata nam figle ( przynajmniej we Wrocławiu). Od kilku dni termometr pokazuje rano 4 stopnie, a po południu 21....istny paradoks. Jedynymi, którzy nie powinni narzekać są studenci, ponieważ zbliża się nasze święto- Juwenalia, a do imprezowania na Wyspie Słodowej i koncertowania na Tekach nie potrzeba  pięknej pogody, liczy się dobra muzyka i towarzystwo. Ja mimo iż sama zasilam grono wrocławskich studentów, narzekam...taka ma natura.  Po całym dniu siedzenia na uczelni, relaksuję się słuchając Bijelo Dugme, macierzystej formacji Gorana Bregovicia i zarazem jedynej eksportowej  kapeli sławnej na Zachodzie. Stworzyli muzyczny relikt przeszłości i muzyczny znak rozpoznawczy byłej Jugosławii- Djurdjevdan- piosenkę znaną z filmu Emira Kusturicy ,,Czas cyganów''. W teledysku występuje Davor Dujmović znany z filmów Emira a przede wszystkim z roli Perhana (,,Czas  cyganów''). W teledysku  pokazane są sceny z filmu, które są barwne i ludowe. Kilka lat później,  Goran Bregović stworzył inną wersję Djurdjevdan,  śpiewaną w języku Romani ( romskim) przez wokalistkę romską. Piosenka nosi tytuł Ederlezi. Zarówno Djurdjevdan, Ederlezi jak i  teledysk Bijelo Dugme mają to samo znaczenie i tą samą misję: przedstawić dzień Św. Jerzego i zarazem ludowe święto-  DJURDJEVDAN (HEDERLEZI), obchodzone na całych Bałkanach.  Dzień ten przypada na 6 maja i zwiastuje początek wiosny. Obchodzony jest zarówno przez muzułmanów jak i prawosławnych,  głównie przez romskich mieszkańców Bałkanów. Celebracja tego święta sięga terenów Serbii, Macedonii, Czarnogóry, Albanii, Bułgarii, Chorwacji. W czasie tego święta, wszyscy się spotykają, piją alkohol,  pan domu  zabija cielaka a przed domem rozpala się ognisko i piecze mięso. Organizowane są też koncerty. 
Zainteresowałam się rodowodem piosenki, początkowo myśląc że Bilejo Dugme, po prostu odwołało się do swoich rodzimych tradycji. Jednak prawdziwa historia powstania tego utworu jest straszna! Napisał ją Św. Vukashin z Klepci, w drodze do obozu koncentracyjnego w Jasenovac. W tym świętym dniu, razem z 3000 innymi serbskimi skazanymi jechał na pewną śmierć. Dziś jest ogłoszony świętym męczennikiem, a w Serbii mało kto pamięta o prawdziwej historii powstania utworu Djurdjevdan. Bijelo Dugme uczyniło z niej piosenkę do picia, odpowiedni klimat do hulanki.
Dla mnie, Djurdjevdan od zawsze miał większą moc niż Ederlezi. Pokochałam tą piosenkę od razu, tylko że  od dzisiaj to już nie jest piosenka, lecz PIEŚŃ. Nasza Polska historia też pamięta ludzi, którzy oddawali życie za ojczyznę. Pamiętajmy o nich. 


Vukashin. 
Tutaj możecie znaleźć relację z Macedońskich obchodów http://www.pk.org.pl/artykul.php?id=429


sobota, 3 maja 2014

Stawiam na FOLK!

Witaj.
Dzięki że jesteś tu ze mną, w momencie kiedy rozpoczynam swoją działalność blogową. 
Chce poprzez tego bloga promować muzykę Bałkańską, ale i nie tylko BO...moim celem jest promowanie Polskiej kultury. Promuję tę naszą rodzimą piękną kulturę na moim drugim blogu, o tej samej tematyce, którego znajdziesz pod linkiem:
www.balkantrain.wordpress.com 
( z boku bloga zakładka ,,blogi które lubię i polecam'')

Folk- szczególnie Bałkański-  jest moją pasją i Ciebie też chce zarazić dlatego: 

Jeśli FOLK i  muzyka Bałkańska to twoja pasja- PISZ
Jeśli chcesz się dowiedzieć czegoś o tej muzyce- PISZ
Jeśli chcesz się czymkolwiek  podzielić -PISZ
Czekam na Ciebie i na twoje przemyślenia, zarówno te pozytywne jak i  również krytyczne. 

Pozdrawiam w ten piękny majówkowy wieczór:)